هدف گوگل از ارائه نکسوس 5X و 6P چیست؟
نکسوس 5X و 6P که به تازگی رونمایی شده‌اند، در مقایسه با گوشی‌های قبلی نکسوس (از نکسوس وان تا نکسوس ۵) چندان خاص نیستند. این مساله و دلایل دیگر، این سوال را با خود به همراه می‌آورند که به واقع هدف گوگل در تولید سری نکسوس با اندروید خالص چیست و گمان می‌رود نهایتا در انتهای مقاله بتوانیم به پاسخی روشن برای این پرسش دست یابیم. برنامه‌ی نکسوس خیلی مطابق آن‌چه گوگل تبلیغ می‌کند، نیست. به عبارت دیگر، گوگل که خود فروشنده تبلیغات است، گوشی‌های نکسوس را به عنوان تبلیغی برای خود عرضه می‌کند.
از اولین دستگاه نکسوس که عرضه شد، گوگل، از این گوشی‌های هوشمند به همراه واژه‌هایی چون «نیک‌خواهی و سخاوت» یاد کرده است. نکسوس وان در سال ۲۰۱۰، به نوعی اولین تلاش گوگل برای فروش گوشی‌های خود به مشتریان به صورت مستقیم بود و تا به امروز هم بزرگ ترین حرکتی بوده است که در ایالات متحده جهت دور زدن تسلط اپراتورهای موبایل بر بازار صورت گرفته است. سپس در هنگامی که شرکای سخت‌افزاری گوگل کاربران خود را به واسطه پوسته‌های رابط کاربری خیلی بد و تاخیرهای طولانی در بروزرسانی به خشم آورده بودند، نکسوس S و گلکسی نکسوس به عنوان مراجعی ارزشمند در ارائه‌ی بهترین تجربه‌ی کاربری اندروید به خدمت گرفته شدند. در گام بعد، نکسوس ۴ و نکسوس ۵، به خصوص نکسوس ۵، حد انتظار ما را نسبت به آن‌چه می‌توان از یک گوشی اندرویدی با قیمت مناسب توقع داشت، بالا بردند. نمی‌خواهیم هیچ کدام از این دستاوردها را نادیده بگیریم یا تظاهر کنیم که این‌ها هیچ شایستگی نداشتند. بله، چنین واقعیت‌هایی وجود داشته است. اما این‌ها بیش از آن‌که یک استراتژی واحد به شمار آیند تنها تاکتیک‌های موردی بوده‌اند.
مدیر اجرایی گوگل، ساندار پیچای گفته است:
ما سخت افزار می‌سازیم. در نتیجه، ما میتوانیم اکوسیستم را رو به جلو هدایت کنیم.
انجام کاری تنها به خاطر هواداران، نشانگر مدیریت خوب برند است
گوشی‌های نکسوس بر اساس پروژه‌های گوگل برای توسعه‌ی اندروید خلق شده‌اند و این اظهار نظری منطقی به نظر می‌آید؛ اما این امر را توجیه نمی‌کند که چرا این گوشی‌ها به صورت عمومی عرضه شده‌اند. این هفته، وقتی از گوگل در مورد برنامه‌های فروش نکسوس سوال شد، این شرکت پاسخ داد که این امر تنها به خاطر هواداران صورت می‌گیرد؛ قطعا همین طور است! گوگل مسلما در زمره‌ی معدود شرکت‌هایی است که هم تقاضا و هم منابع موردنیاز را برای طراحی و فروش گوشی‌های هوشمند خودش دارد، و این کار تنها به این دلیل صورت می‌گیرد که این شرکت می‌تواند چنین کاری را انجام دهد. اما گوگل از طرف دیگر شرکتی تجاری است، در نتیجه باید رفتارش در جهتی قرار بگیرد که نتیجه آن باعث افزایش سود شرکت باشد. نکته این جا است که هیچ تضادی بین انجام یک کار تنها به دلیل رضایت هواداران و امید به درآمدزایی از آن، وجود ندارد. این در واقع مدیریتی خوب برای یک نشان تجاری است.
گوگل، شوالیه‌ی ما در زرهی درخشان است که برای نجاتمان از دست شیاطینی چون اپراتورهای بدقول، پوسته‌های زشت اندرویدی و بروزرسانی‌های دیرهنگام، آمده است. داستانی فوق‌العاده است که بتوان برای مردم تعریف کرد و حتی این داستان به واسطه‌ی ویدیوهای رسمی معرفی نکسوس 6 پی و نکسوس 5 ایکس اساطیری‌تر هم شده است؛ اما در طول دو سال گذشته، که با موقعیت نامناسب نکسوس ۶ در سال ۲۰۱۴ و رقابت سخت و غیرقابل اجتناب گوشی‌های اندرویدی روبرو بودیم، ظاهر قهرمانانه گوگل کم کم ناپدید شد و اکنون انگیزه‌ی گوگل واضح‌تر نمایان شده است. اگر واقعا گوگل سری نکسوس را برای تمیزکاری اندروید یا برای مقابله با اتکای کامل به خواست اپراتورها می‌خواست، اکنون دیگر باید توزیع بسیار گسترده‌تری از این سری را شاهد بودیم. اما در عوض، به نظر می‌رسد برای گوگل همین راضی کننده است که فقط مدلی جدید از نکسوس رونمایی شود و تعداد اندکی از آن نیز هر سال فروخته شود و بس.
دستگاه‌های نکسوس برای شرکای اندرویدی گوگل، دردسر هستند
پروژه‌ی نکسوس ظاهرا امری بی ضرر به نظر می‌رسد، اما واقعا چنین نیست. حتی یک تولیدکننده دستگاه‌های اندرویدی وجود ندارد که از برنامه سری نکسوس خوشحال باشد و این در حالی است که با همه‌ی آن‌ها در این رابطه صحبت شده است. شرکت‌هایی که نکسوس را برای گوگل می‌سازند اغلب این کار را بسیار با اکراه انجام می‌دهند؛ البته احتمالا به جز هوآوی امسال، که اعتبارش در ایالات متحده به واسطه‌ی همکاری با گوگل در ساخت نکسوس 6P به طور چشمگیری بهبود یافته است. با این وجود، نه هوآوی و نه ال جی که سازنده‌ی نکسوس 5X است، هیچ کدام انتظار سود سرشار مستقیم از بابت فروش این گوشی‌های جدید ندارند. این گوشی‌ها قیمتی پایین و توزیعی محدود دارند، در نتیجه سود اندکی (اگر واقعا سودی باشد) به ازای هر دستگاه نصیبشان خواهد شد. مانند گوگل، همه آن چه که یک تولیدکننده نکسوس می‌تواند امید داشته باشد که نصیبش شود، تنها بازاریابی غیرمستقیم و اعتباری بهتر در بین جان سخت‌های اندرویدی است.
نکسوس‌ها به دلیل فروش ناچیزشان در هر سال دارای تاثیرگذاری نامتناسبی هستند. نقدهای وارد برگوگل در ارزشیابی‌های عمیق دستگاه‌های نکسوس از یک سو و قیمت پایین‌تر و تجربه اندروید خالص روی این دستگاه‌ها نسبت به بقیه از سوی دیگر، باعث میشود تا جایگاه گوگل در بین مشتریان ابزارهای اندرویدی حفظ شود. هر وقت که ضدقهرمانی در بازار موبایل ظهور کند، گوگل به دنبال این می‌افتد که یک نکسوس را در مقابل آن قراردهد. اغلب اوقات این قضیه به ضرر خود شرکای اندرویدی گوگل ختم میشود، چرا که این شرکت‌ها در این مقایسه، کند و ناتوان به نظر می‌رسند. گمان نمی‌رود چنین سیاستی برای اکوسیستم اندروید به عنوان یک مجموعه کلی، امری عادلانه و سالم باشد.
نکسوس‌های جدید همیشه انتظارات را از گوشی‌های اندرویدی افزایش می‌دهند؛ چه این توقع برای ارزش پول کاربر باشد چه برای پاسخ‌دهی و تروتمیزی نرم افزار موجود بر روی گوشی.
گوشی‌های جدید نکسوس نامه‌های فدایت شوم بی جیره و مواجبی برای طرفداران هستند که گوگل برای نمایش حسن نیت نشان تجاری‌اش طراحی کرده است. چه طور ممکن است شرکتی که به درآمد حاصل از فروش هر قطعه از سخت‌افزار وابسته است، به رقابت با چنین محصولی امید داشته باشد؟
تولیدکنندگان اندرویدی روش‌هایشان را بهبود بخشیده‌اند، در نتیجه دیگر چه نیازی به مقابله گوگل با آن‌ها است؟
موتورولا امسال با دست پر محصول موتو ایکس پیور را معرفی کرد که سعی داشت خالص ترین تجربه ممکن اندرویدی و بهترین مشخصات ممکن با پایین ترین قیمت را ارائه دهد. این نزدیک‌ترین عملکرد به ایده‌آل گوگل بود که تاکنون یک تولیدکننده اندرویدی توانسته بود بدان دست یابد. در نتیجه اگر انگیزه‌ی سری نکسوس گوگل واقعا این بود که الگویی مناسب جهت دنبال کردن، معیاری جهت تعریف تجربه‌ی کاربری و هسته‌ای برای توسعه‌ی بهتر اکوسیستم اندروید فراهم آورد، تولید سری نکسوس دیگر باید متوقف می‌شد و موتورولا را برای تلاش‌های امسالش تشویق می‌کرد. اما در عوض، گوگل قیمت ۳۹۹ دلاری موتو ایکس پیور را با قیمت ۳۷۹ دلاری نکسوس 5X شکست. به علاوه نکسوس 5X از سنسور اثر انگشت نیز بهره می‌برد و به واسطه‌ی دوربین با کیفیت و قادر به ضبط ویدیوی 4K، از موتو ایکس یک گام جلوتر است. این عمل که همچون زدن خنجر از پشت بود را چگونه می‌توان توجیه کرد؟ این دست فعالیت‌های گوگل دقیقا برخوردی خصمانه با بهترین برنامه‌های شرکای اندروید است.
خودارتقایی گوگل سبب تولید دستگاه‌هایی مطلوب شده است و شکی در این نیست. اما به نظر نمی‌رسد این دلیلی مناسب برای گوگل باشد که خود را وارد بازار خشن و بدون سودی کند. در سال‌های گذشته، دستگاه‌های نکسوس ضروری، یا حتی حیاتی برای هدایت اندروید به سمت و سویی بهتر بودند تا اجازه ندهند سیستم‌عامل گوگل که توسط محصولات زشت، ناکارآمد و نیمه‌تمام برخی تولیدکنندگان، تکه‌تکه شود. با این حال، در سال ۲۰۱۵، تولیدکنندگان اندروید وجدان و مهارت بیشتری پیدا کرده‌اند. نرم‌افزار و طراحی صنعتی آن‌ها از هر زمان دیگری زیباتر شده است و قیمت‌گذاری‌شان تا حد امکان پایین آمده است.
دیگر هیچ شخصیت منفی بزرگی در داستان اندروید باقی نمانده است که نکسوس شوالیه بخواهد آن را از پا درآورد
دیگر هیچ شخصیت منفی بزرگی در داستان اندروید باقی نمانده است که نکسوس شوالیه بخواهد آن را از پا درآورد. نکسوس 6P با کیفیت عالی و نکسوس 5X با قیمت مناسبش هر دو بی هیچ هدف خاصی، در بین انبوهی از دستگاه‌ها وارد شده اند. در واقع این‌ها بزرگ‌ترین ضربه را به شرکای اندرویدی گوگل خواهند زد. این موقعیت شاید برای ما، خریداران، امروز خوشایند باشد، اما به نظر نمی‌رسد وقتی ادامه این مسیر منجر به نابودی شرکت‌هایی مانند HTC یا خروج شرکت‌هایی چون سونی از چرخه‌ی تولید گوشی‌های هوشمند شود، این خوشحالی پایدار بماند.
شاید زمان آن رسیده باشد که گوگل از شرکای سخت‌افزاری حاضر در اکوسیستم خود حمایت بیشتری بکند.
