جایزه نوبل پزشکی 2017 به سه دانشمند از کشور آمریکا رسید

جایزه نوبل پزشکی 2017 به مایکل یانگ (Michael Young)، جفری هال (Jeffrey Hall) و مایکل روزبش (Michael Rosbash) بابت کشف‌ ژن‌هایی که ساعت زیستی یا ریتم شبانه‌روزی بدن را کنترل می‌کنند، رسید.

هر سه این دانشمندان، آمریکایی بوده و تحقیقات خود را روی مگس میوه یا مگس سرکه انجام داده‌اند. مایکل روزبش و جفری هال در دانشگاه برندایس با یکدیگر به منظور منزوی کردن ژن “period” که عاملی کلیدی در تنظیم ساعت زیستی است، همکاری داشته‌اند. این ژن، مسئولیت رمزگذاری برای پروتئینی را بر عهده دارد که در طول شب ساخته شده و در روز، سطح آن کاهش پیدا می‌کند. در حقیقت سطوح مختلف پروتئین، چگونگی سازگاری بدن با زمان‌های مختلف روز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. روزبش هنوز در دانشگاه برندایس فعالیت دارد، اما جفری هال در دانشگاه مین مشغول است.

سومین برنده جایزه نوبل پزشکی 2017 ، مایکل یانگ از دانشگاه راکفلر است که به صورت مستقل در این زمینه تحقیق کرد و موفق به کشف ژن “timeless” شد؛ ژنی که پروتئین‌های لازم برای متوقف کردن فعالیت ژن period را تولید می‌کند. یافته‌های هر سه این دانشمندان در دهه 1980 منتشر شده است.

به گفته انجمن جایزه نوبل، این کشفیات به ما اجازه می‌دهند تا نگاهی دقیق و سریع به ساعت بیولوژیکی داشته باشیم. در انسان‌ها، ساعت زیستی با عملکرد متابولیسم بدن، پرواززدگی و چرخه خواب در ارتباط بوده و در گیاهان نیز به عنوان مثال، روی نرخ رشد محصولات زراعی اثر می‌گذارد. روزبش طی مصاحبه‌ای در سال 2014 با موسسه پزشکی هاورد هیوز اعلام کرد سیستم شبانه روزی بدن، شاخک‌هایی اطراف همه‌چیز دارد. از آنجایی که خورشید همه‌چیز در زمین را تحت تاثیر قرار می‌دهد، ساعت زیستی نیز تقریبا در تمام بافت‌های بدن انسان وجود دارد.

برندگان علاوه بر دریافت جایزه 1.1 میلیون دلاری که میان آنها تقسیم خواهد شد، مدالی مخصوص که نام‌شان روی آن حک شده است را نیز دریافت خواهند کرد. جایزه نوبل پزشکی سال گذشته به یوشینوری اسومی (Yoshinori Ohsumi) بابت تحقیق روی مکانیسم خودخواری اجزای سلول رسیده بود.