تماشا کنید: دلیل کاهش عمر باتری گوشی با گذر زمان چیست؟
وسایل دیجیتال موبایل به لطف بهره‌بردن از منابع تامین انرژی سیار به میزان کنونی پرمصرف شده‌اند. پیشرفته‌ترین دستگاه قابل حمل، وقتی منبع انرژی قابل اطمینانی نداشته باشد، هیچ تفاوتی با وسایل ثابت نخواهد داشت، چرا که برای استفاده از آن محبور به میخ‌کوب‌شدن در یک جا و در نزدیکی یک منبع ثابت تامین انرژی الکتریکی هستید. از جمله مهم‌ترین وسایل دیجیتال که پایه و اساس کار آنها با باتری فراهم میشود، گوشی‌های همراه است. این وسایل به منظور داشتن ارتباط با افراد دیگر فارغ از زمان و مکان مورد استفاده قرار می‌گیرند، از همین رو باید همواره به یک منبع انرژی متصل بوده و برای حفظ ارتباط روشن بمانند. کاهش عمر باتری گوشی به دلیل استفاده مکرر و مدام از این قطعات اتفاق می‌افتد، چون مادامی که موبایل روشن است، باتری در حال انجام فعل و انفعالات شیمیایی است.
بررسی علت کاهش عمر باتری گوشی
تفاوتی ندارد از چه نوع موبایلی استفاده می‌کنید، چرا که با گذشت زمان بدون شک با مشکلات عدیده باتری مواجه خواهید شد. آغاز این اتفاق ممکن است برای یک فرد بعد از گذشت یک سال از زمان خرید گوشی و برای شخصی دیگر بعد از دو و یا حتی سه سال باشد. تنها مورد مشترک بین تمامی کاربران صرف نظر از زمان، کاهش عمر باتری گوشی با گذر زمان است. این اتفاق در واقع بدون دلیل نیست و واکنش‌های شیمیایی صورت گرفته داخل باتری مسبب آن است.
البته گوشی‌های همراه ابتدایی به واسطه نداشتن امکاناتی به جز برقراری تماس و ارسال پیام، با یک بار شارژ شدن تا مدت‌ها از اتصال به برق و شارژ مجدد بی‌نیاز بودند، اما گوشی‌های هوشمند امروزی که برقراری تماس امکانی گمشده در میان هزاران کاربرد دیگر آنها به شمار می‌رود، سریع‌تر انرژی درون باتری را مصرف می‌کنند. کاهش عمر باتری گوشی هوشمند به دلیل تکرر در اتصال به برق اتفاق می‌افتد، چرا که به جای هفته‌ای یک بار (همانند موبایل‌های سابق) شاید تا هفته‌ای بیش از هفت بار مجبور به شارژ شدن باشند.
در حالت کلی، باتری منبعی از انرژی پتانسیل الکتریکی است که در داخل آن با انجام واکنش‌های شیمیایی، انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی تبدیل شده و این انرژی در قطب‌های باتری قابل دریافت است. معمولاً هر باتری از یک یا چند سلول کوچک داخلی تشکیل شده و سلول‌ها برای افزایش جریان با هم موازی یا برای افزایش ولتاژ با هم سری می‌شوند. هر سلول شامل دو نیم سلول است که به صورت سری توسط ماده‌ای الکترولیت شامل یون‌های مثبت و یون‌های منفی رسانای الکتریکی، به هم متصل هستند.
در مورد باتریهای لیتیومی مورد استفاده در گوشی‌های هوشمند قضیه کمی متفاوت است. باتری لیتیوم-یون (Lithium-ion Battery) از جمله باتریهای دارای قابلیت شارژ شدن مجدد است که در آن در زمان تخلیه، یون‌های لیتیوم از الکترود منفی به سمت الکترود مثبت حرکت کرده و در هنگام شارژ شدن عکس این قضیه اتفاق می‌افتد. باتریهای لیتیم-یون بالاترین چگالی انرژی را فراهم می‌سازند که تقریبا دو برابر انرژی قابل دسترسی از باتریهای نیکل-کادمیم سابق است. آنها به دشارژ کامل نیاز نداشته و می‌توان از جریان بالاتری برای شارژ و دشارژ بدون آسیب رساندن استفاده کرد.
از آنجایی که باتریهای لیتیم ـ یون معمولا دارای طول عمر شارژ/دشارژ بین 300 تا 500 چرخه هستند، اگر زود‌به‌زود و قبل از تخلیه کامل به برق متصل شوند، شاهد کاهش عمر باتری گوشی خواهیم بود. همچنین در صورت ادامه شارژ پس از پر شدن، باتری آسیب دیده و از عمر آن کاسته میشود به همین دلیل برای شارژ آنها از مدارهای محافظ هوشمند استفاده میشود تا پس از پرشدن، جریان برق قطع شده و باتری بیش از حد شارژ نشود.
همه ما کاربران گوشی‌های هوشمند کاهش عمر باتری گوشی را در بهترین حالت بعد از گذشت یک سال استفاده مشاهده کرده‌ایم، به این معنی که با یک بار شارژ 0 تا 100 درصد گوشی، قادر به استفاده از آن برای مدت زمان کمتری خواهیم بود. همه چیز به واکنش‌های شیمیایی صورت گرفته داخل باتری Lithium-ion ارتباط داشته و این اتفاق بدون دلیل نیست. کاهش عمر باتری گوشی تا جایی ادامه پیدا می‌کند که حتی برای یک دقیقه نیز نمی‌توان توقع روشن نگه داشتن گوشی را از آن داشت.
وقتی به درون باتری نگاه می‌کنیم، شاهد چند لایه مختلف به صورت ساندویچی روی هم قرار گرفته (حالت فشرده) خواهیم بود. تمامی این مواد از 3 قسمت تشکیل شده‌اند: یک سمت منفی برای ذخیره انرژی پتانسیل در آن، یک قسمت مثبت برای جمع شدن انرژی استفاده‌شده در آن و یک پلیمر الکتریکی که یک مسیر را برای یون‌های مهم به منظور جاری شدن میان دو قسمت یادشده فراهم می‌کند. یک واکنش شیمیایی رخ داده میان این قسمت‌ها، اتفاقی است که قدرت لازم را به گوشی برای روشن ماندن می‌دهد. به محض روشن کردن گوشی، شما یک مسیر برای الکترون‌ها به منظور جاری شدن باز می‌کنید.
الکترون‌های موجود در آند (قطب مثبت) خوشحال نیستند، چرا که در وضعیت انرژی بالایی قرار دارند. بد نیست بدانید در تمامی دنیای اطراف ما، ذرات سازنده تمایل دارند تا انرژی بالای خود را رها ساخته و در یک وضعیت پایدار و آرام قرار بگیرند. الکترون‌های ناراضی به سمت کاتد (قطب منفی) به امید دست یافتن به وضعیت انرژی پایین‌تر حرکت می‌کنند. حرکت این الکترون‌ها، دقیقا همان اتفاقی است که به دستگاه شما نیرورسانی می‌کند. اما نباید فراموش کرد در این فرآیند، این الکترون‌ها اتم‌های لیتیوم خود را پشت سرشان رها کرده‌اند. این اتم‌ها اکنون یون‌های به صورت مثبت شارژ شده بوده و تمایل دارند تا به وضعیت طبیعی خود (حالت خنثی) برگردند. به همین دلیل، آنها در تلاش برای شکار الکترون‌های از دست رفته خود به سمت کاتد از طریق الکترولیت حرکت می‌کنند. وقتی یون تنها به آن جا می‌رسد قادر نیست تا الکترون از دسته رفته خود را پیدا کند، از همین رو کاتد، با ساختاری از یون‌های لیتیوم مثبت و الکترون‌های جداگانه آنها تنها می‌ماند.
این یون‌ها درست همان علتی هستند که باتریهای لیتیوم-یون را دارای خاصیت شارژشدن مجدد می‌کنند. وقتی شما نیروی الکتریسیته را به باتری متصل می‌کنید، این موضوع سبب بالعکس شدن فرآیند فرار الکترون‌ها میشود تا الکترون‌ها و یون‌ها، در سمت آند دوباره بهم پپیوندند و دوباره برای آزاد کردن انرژی آماده شوند. این اتفاق یک چرخه شارژ کامل یاد میشود. هر دفعه بار انجام این کار، شما ماده موجود در کاتد را از پای در می‌آورید، به این معنی که دیگر قادر به نگه داشتن شارژ الکتریکی به همان میزان سابق نخواهد بود. بعد از 400 چرخه شارژ، کاهش عمر باتری گوشی با کاستن 20 درصد از ظرفیت شارژشدن آن اتفاق می‌افتد. اگر اجازه تخلیه‌شدن باتری تا میزان 0 درصد را برای دفعات پیاپی بدهید، کاهش عمر باتری گوشی با سرعت بیشتری اتفاق خواهد افتاد. به همین دلیل باتری Lithium-ion در بهترین حالت دو یا سه سال عمر مفید دارد.
از دیگر دلایل کاهش عمر باتری گوشی ، قرار دادن آن در درجه دماهای بالا است که شدیدا به آن آسیب میزند. پس اگر مایل به داشتن بیشترین عمر باتری ممکن برای موبایل خود هستید، موارد زیر را رعایت کنید:
- وا‌ی‌فای، بلوتوث و حتی خود گوشی را هر زمان عدم نیاز خاموش کنید. روشن‌ماندن همیشگی نقش مهمی در کاهش عمر باتری گوشی ایفا می‌کند.
- گوشی را در درجه دمای اتاق (25 درجه سانتی‌گراد) نگه دارید.
- نور صفحه نمایش را همواره بر روی 100 درصد قرار ندهید.
- اپلیکیشن‌هایی که در پس‌زمینه همواره در حال فعال و انفعال هستند را متوقف کنید.
- گوشی را در حالت مصرف کم انرژی در زمان‌های ممکن قرار دهید.
