گیم‌شات: بررسی هدست واقعیت مجازی پلی استیشن وی آر

هدست‌های VR پلی استیشن همیشه راه سختی در پیش داشته‌اند. پلی استیشن 4 در مقایسه با کامپیوتر‌های پرقدرت و گران‌قیمتی که برای کار با هدست‌های Oculus Rift و HTC Vive نیاز هستند، قدرت کافی ندارد. این که سونی دوربین پلی استیشن و کنترل کننده‌های حرکتی عرضه شده در سال 2010 را برای کار با PSVR بروزآوری کرده، نشان دهنده آینده خوبی برای این پلتفورم نیست. این لوازم جانبی از ابتدا برای هدست‌های VR طراحی نشده‌اند. بعد از چند روز کار کردن با آن باید اقرار کنم که از بعضی جهات به طرز حیرت آوری تحسین بر انگیز است، ولی مشکلاتی هم دارد. در ادامه همراه گیم‌شات با نقد و بررسی هدست واقعیت مجازی پلی استیشن وی آر باشید.

یکی از زمینه‌های قابل بهبود PSVR وضوح آن است. تصویر آن مت‍ﺄسفانه کمی تار به نظر می‌رسد. این نمایشگر روی چشمی از صفحه نمایش 5.7 اینچی سه بعدی برجسته نما با وضوح 1080×10920 استفاده می‌کند. این یعنی وضوح 1080×960 برای هر چشم. گرچه 1080 پیکسل برای صفحه نمایشی که با فاصله چند فوت جلوی شما قرار دارد مناسب است، ولی در مورد صفحه نمایشی که روی چشم شما قرار دارد قضیه کاملاً فرق می‌کند. خوشبختانه پنل OLED موجود، سطوح رنگ مشکی با عمق بالا ارائه می‌کند و قادر به تولید پهنه رنگی غنی است. در قسمت پایین صفحه نمایش یک نواز از جنس لاستیک وجود دارد که روی بینی و گونه‌ها قرار می‌گیرد. این قطعه از عبور نور جلوگیری می‌کند. گرچه امکان نفوذ نور اندک از قسمت بالای بینی وجود دارد، ولی این نور به قدری نیست که موجب اذیت شود.

این هدست میدان دید حدود 100 درجه را ارائه می‌کند، که باعث می‌شود دید پیرامونی شما شبیه زمانی شود که عینک اسکی به چشم دارید.PSVR  از پنل با سرعت نوسازی 120 هرتز نیز پشتیبانی می‌کند، که به هدست ادامه می‌دهد که تا 120 فریم بر ثانیه را رندر کند. تنها برای بعضی چشم انداز‌ها، اکثر تلویزیون‌ها از سرعت نوسازی 60 هرتز استفاده می‌کنند. داشتن سرعت فریم بالا برای هدست VR ضروری است، زیرا وقتی سرعت فریم بیش از حد پایین باشد، حالت لرزش ناخوشایندی را به وجود می‌آورد که موجبات بیزاری از هدست را فراهم می‌آورد.

هد ترکینگ (دنبال کردن حرکات سر) ضعیف هم می تواند باعث ایجاد حالت تهوع شود، که خوشبختانه این دستگاه این مشکل را ندارد. PSVR روی نمایشگر روی چشمی‌اش 9عدد LED ردیاب حرکات دارد و با 18 هزارم ثانیه تاخییر عمل می‌کند، که همین برای جلوگیری از دلزدگی اکثر افراد کافی است.

شاید این هدست به خودی خود حجیم به نظر برسد ولی واقعاً سبک است. وقتی شنیدم  که این هدست  1.3 پوندی از  Vive با وزن  1.2 پوند سنگین‌تر است شگفت زده شدم، چون من با Vive به اندازه آن راحت نیستم. تعادل وزن PSVR از جلو تا عقب آن از ویژگی‌های مفید آن است. قرار دادن آن روی سر در ابتدا کمی گیج کننده به نظر می‌رسد، ولی ساده است. بند پشت آن را می‌کشید، و آن را مانند کلاه بیسبال روی سرتان می‌گذارید. سپس صفحه نمایش جلویی را به سمت پایین به مقابل چشمانتان می‌کشید تا روی گونه‌هایتان قرار گیرد. این دستگاه برای کسانی هم که عینکی هستند فضای زیادی دارد، و ارگونومی کلی آن بطوری است که شما متعجب می‌شوید که چرا همه نمایشگرهای روی چشمی از این طراحی استفاده نمی‌کنند. این چیزی است که من ساعت‌های متمادی از استفاده کردنش احساس راحتی کرده‌ام. شایان ذکر است که مانند هدست‌های دیگر، صفحه نمایش این هدست دارای نقطه‌ای است که در آن همه چیز  واضح‌تر به نظر می‌رسد. اغلب یک یا دو ثانیه طول می‌کشد که چشم به آن عادت کند.

PSVR یک نمایشگر روی چشمی با سیم است. بی سیم شدن آن باعث افزایش تاخیر و در نتیجه باعث دلزدگی از آن می‌شود. همین که کابل زیاد ضخیم نیست خوب است. من ریموت کوچکی را هم که سونی برای تنظیم صدای نمایشگر روی کابل قرار داده دوستم دارم. این ریموت کوچک به شما اجازه می‌دهد هدفون PSVR را به آن متصل کنید. به همراه این دستگاه یک هدفون نیز عرضه شده است، ولی شما می‌توانید هدفون 3.5 میلیمتری خودتان را نیز متصل کنید.

PSVR از صدای سه بعدی استفاده می‌کند که همراه با قابلیت ردیابی حرکات سر، جنبه‌های اساسی انتقال تجربه سه بعدی است و  خیلی خوب نیز عمل می‌کند. برای مثال در بازی London Heist وقتی یک کاراکتر پشت سر من حرف می‌زد و راه می‌رفت می‌توانستم جای دقیقش را تشخیص دهم. اگر سونی، علیرغم افزایش قیمت، هدفون رو بخشی از این هدست قرار می‌داد خیلی بهتر می‌شد، مانند نمونه مشابه‌اش Rift.

بسته بندی اولیه PSVR جدای از نمایشگر روی چشمی، شامل کابل HDMI، کابل USB، آداپتر برق، کابل ارتباطی، هوفون، دفترجه راهنما، لوح نمایشی PlayStation VR، و یک دستگاه پردازشگر است که تصویر VR را به تلویزیون انعکاس می‌دهد. فرایند راه اندازی به طور کلی دشوار نیست، ولی کابل های زیادی را باید متصل کرد.

لازم به ذکر است که PSVR به دوربین پلی استیشن نیاز دارد که به صورت جداگانه به فروش می‌رسد. علاوه بر آن، جهت دریافت تجربه کامل حقیقت مجازی و دسترسی به محیط آن، به کنترل کننده‌های حرکت سونی نیاز خواهید داشت که آنها نیز به صورت جداگانه به فروش می‌رسند. بازی‌هایی مثل London Heist هستند که برای آنها ساخته شده‌اند و بازی‌هایی مثل  Job Simulator که به آنها نیاز دارند.

بعد از اتمام فرایند راه اندازی، PSVR تجربه سه بعدی باورنکردنی را به شما منتقل می‌کند. گرچه Shark Encounter تجربه‌ای منفعل و بخش کوتاهی درون مجموعه PlayStation VR Worldsاست در عین حال بسیار جذاب به نظر می‌رسد. این بازی شما را درون یک قفس کوسه در اعماق اقیانوس قرار می‌دهد و شما را به یک کوسه سفید بزرگ موجه می‌کند که قصد خوردن شما را دارد.  وقتی او را می‌بینید که با دندان‌های تیزش قفس شما را باز می‌کند، احساس خطری در شما ایجاد می‌شود که غیر ممکن است بتوانید این احساس را از صفحه نمایش‌های قدیمی دریافت کنید.

London Heist نیز از نمونه‌های برجسته واقعیت مجازی است. دو صحنه در این بازی نظر من را جلب کرد. مورد اول جایی بود که یک گانگستر لوله تفنگش را به سمت من گرفت، که بسیار ترسناک و در این حال خیلی جالب بود. با اینکه می‌دانستم دارم بازی می کنم، ولی نتوانستم جاخالی ندهم و با دست های مجازی‌‌ام از صورتم محافظت نکنم. صحنه دومی که نظر من را جلب کرد در صحنه‌ای بود در اواخر بازی که باید بین دو نفر تصمیم می‌گرفتم که کدام زنده بماند و کدام بمیرد. در یک لحظه درنگ یکی از آن‌ها من را با چاقو به قتل رساند. شاید این خشن‌رین احساسی بود که من در یک بازی تجربه کرده بودم، ولی خیلی جذاب بود. همین صحنه‌های کوچک هستند که قدرت واقعیت مجازی را کاملا متمایز می‌کنند. بطور کلی واقعیت مجازی در ترسناک‌تر کردن صحنه‌های ترسناک خیلی خوب عمل می‌کند.  از آنجا که شما احساس می‌کنید که واقعا در صحنه حضور دارید، موقعیت‌ها واقعا خطرناک به نظر می‌رسند و این بازی را بیش از پیش جذاب می‌کند.

یکی از مسائلی که هنگام بررسی این محصول برای من پیش آمده بود این بود که آیا کنترل کننده‌های حرکت به اندازه کافی برای واقعیت مجازی دقیق هستند یا نه، که آنها با دقتی باور نکردنی حرکات دست را دنبال می‌کنند.

گرچه PSVR ویژگی‌های دوست داشتنی زیادی دارد، ولی مشکلات زیادی هم دارد. دوربین پلی استیشن می‌تواند فضای بازی حداکثر 6.2×9 فوتی را پوشش دهد، ولی متوجه شدم وقتی 8 فوت از دوربین دور شدم، لرزشی ناخوشایند در تصویر حس کردم، انگار دوربین داشت درک عمقش را از دست می‌داد. این را نیز متوجه شدم که حتی در محدوده‌های نزدیک‌تر کنترلر DualShock شروع به لرزیدن کرد، گرچه این مورد کمتر اتفاق افتاد. نزدیک شدن بیش از حد به دوربین هم مشکل ساز است. وقتی خیلی نزدیک باشید و در حال بازی کردن Job Simulator باشید، که نیاز است ایستاده باشید هدست شما ممکن است از میدان دید دوربین بالاتر بزند. گرچه می‌توانید دوربین را به سمت بالا بچرخانید، وقتی در بازی می‌نشینید کنترل کننده‌ای که روی لبه قرار دارد ممکن است از محدوده خارج شود.

این حالت به معنی پایان دنیا نیست، ولی مانند اکو سیستمی است که با اتصال تکه موجود به هم، به وجود آمده است. علاوه بر این، از آنجا که PSVR تنها از یک دوربین استفاده می‌کند، اگر چرخش کامل انجام دهید، کنترل کننده‌های حرکتی از کار می‌افتند، چرا که دوربین برای ردیابی حرکت به نور تابیده شده از دوربین نیاز دارد. در درجه اول این به این معنی است که نمی‌توان بازی 360 درجه را تجربه کرد. یکی دیگر از انتقادات من این است که هیچ سیستمی وجود ندارد که جای دقیق دیوار‌ها را در حقیقت مجازی مشخص کند. من چندین بار کنترل کننده‌های حرکت را بیش از حد چرخاندم و با دیوار برخورد کردم.

وقتی در داشبورد پلی استیشن 4 هستید، کمبود کنترل کننده ردیاب در PSVR به طرز عجیبی احساس می‌شود. همان طور که Vive نشان داده، این ویژگی می‌تواند سودمند باشد زیرا هنگام بازی جلوی چشمان شما بسته است. تا زمانی که کنترل کننده‌ها در میدان دید دوربین PSVR باشند، از نظر فنی باید بتوانند این کار را انجام دهند، بنابراین شاید ما در بروز آوری‌های بعدی این ویژگی را ببینیم. این که کنترل کننده‌های حرکت، D-pad یا دسته حرکتی ندارند مایه تاسف است، چرا که این مسئله توانایی های PSVR را کاهش می‌دهد.

با وجود همه این نقص‌های فنی کوچک، بزرگترین مشکل PSVR حالت تهوع ناشی از حرکت است. مقدار این حالت برای هر فرد متفاوت است و بعضی‌ها مشکلی با این حالت ندارند. متاسفانه من از آن‌ها نیستم. بسیاری از بازی‌های رانندگی حال من را بد می‌کنند. مشکل اصلی در اینجا تحرک مصنوعی است: این زمانی اتفاق می‌افتد که یک بازی کنترل حرکت شخص اول را به جوی استیک دهد. گرچه این حالت برای اجرا در تلویزیون‌های مسطح مناسب است، در حقیقت مجازی چشمانتان فریب این را می‌خورند که بدنتان دارد حرکات می‌کند، ولی بدنتان چنین نشانه‌ای را دریافت نمی‌کند. این قطع ارتباط ممکن است باعث ناهماهنگی حرکتی شود. این مشکلات زمانی تشدید می‌شوند که بازی دارای حرکت‌های تند و ناگهانی و حرکت‌های پرشی باشد. متاسفانه اکثر بازی‌های PSVR از این موارد استفاده می‌کنند. پیچ‌های تند در Driveclub VR من را مجبور کرد که سریعا هدست را در بیاورم. علاوه بر این، بازی کردن Scavenger’s Odyssey برای 30 دقیقه، که یک بازی مکانیکی است که در فضا اتفاق می‌افتد، نه تنها حال من را بد کرد، که تاثییرات منفی آن تا 1 ساعت بعد از اینکه هدست را در آوردم با من بود.

راه‌هایی برای مقابله با حالت تهوع ناشی از حرکت در واقعیت مجازی وجود دارد. به‌عنوان مثال، اکثر بازی‌های شخص اول در Vive از یک سیستم تله پورت استفاده می‌کند که به شما اجازه می‌دهد کنترل کننده را در دست بگیرید و در محیط بچرخید. از طرف دیگر، Oculus میزان این حالت را برای هر بازی مشخص کرده است. گرچه این کار بهترین راه حل نیست، ولی سونی چنین کاری را هم انجام نداده است. بجای آن، سونی به بازیکن‌ها توصیه می‌کند بعد از هر یک ساعت بازی برای جلوگیری از این حالت 15 دقیقه استراحت کنند، که این راه حل بلند مدت خوبی نیست.

گرچه می‌توان با این هدست فیلم دید و بازی‌های سبک قدیم انجام داد، ولی از آنجا که وضوح تصویر آن کم است، بهتر است این کارها را روی تلویزیون انجام دهید. شدت گسستگی پیکسل‌ها ناشی از وضوح پایین در PSVR قابل توجه نیست، ولی تصویر آن از Oculus Rift و HTC Vive با وضوح 1200×2160 تار تر است.

تصور می‌کنم بعضی افراد فکر کنند که مقایسه PSVR با Rift و Vive در این بررسی عادلانه نیست. من متوجه هستم که این دو هدست گران‌تر هستند و به کامپیوتر‌های قوی‌تر نیاز دارند، ولی گرانی هدست‌های VR با کیفیت بالا دلیل دارد. البته که قیمت PSVR ارزان‌تر است، ولی کاستی‌هایی هم دارد. ولی این که با وجود محدودیت هایش خوب کار می کند من را یاد این ضرب المثل می اندازد که “هر قدر پول بدهی همان قدر آش می‌خوری“.

به‌‌عنوان یک طرفدار حقیقت مجازی، مایلم PSVR موفق باشد، ولی مشکلات آن بیش از آن حدی است که بتوانم آن را از ته دل به کسی توصیه کنم. اکثر بازی‌های رانندگی حال درصد زیادی از مردم را بد می‌کنند. این ممکن است منجر به این برداشت غلط شود که حقیقت مجازی همیشه حال شما را بد می‌کند. اگر شما پلی استیشن 4 دارید و بی صبرانه مشتاق خریدن PSVR هستید، من این بسته 499.99 دلاری را به شما توصیه می‌کنم که شامل دوربین پلی استیشن، دو عدد کنترل کننده حرکت و PlayStation VR Worlds است. اگر شما پلی استیشن 4 دارید و فقط در مورد حقیقت مجازی کنجکاو هستید، من منتظر می‌مانم تا بازی‌های بیشتری منتشر شوند. علیرغم تعداد زیاد بازی های جالب و اینکه همه این بازی‌ها را به محض انتشار بازی کرده‌ام، هنوز هیچ کدام از بازی‌ها به من ثابت نکرده‌اند که در حال حاضر PSVR را باید خرید. برای همه افراد دیگر من توصیه می‌کنم پول‌هایشان را برای چیز بهتری روی هم بگذارند.