طراحی بدون حاشیه گوشی موبایل ؛ بررسی مفهوم، مزایا و معایب
طراحی بدون حاشیه سبک جدیدی است که گوشی‌سازان زیادی به دلیل استقبال کاربران به آن روی آورده‌اند. اما آیا یک گوشی موبایل با نمایشگر کم حاشیه می‌تواند تا جایی پیش برود که حاشیه‌های آن به طور کامل حذف شوند؟
به نظر می‌رسد کناره‌های اطراف نمایشگر بیش از این برای کاربران قابل تحمل نیستند و آن‌ها روی خوش‌تری به دستگاه‌های دارای طراحی بدون حاشیه نشان می‌دهند. به عنوان نمونه می‌توان به زمان معرفی شیائومی می میکس اشاره کرد که چگونه هوش و حواس تمامی عاشقان دنیای موبایل را ربود. با در دست گرفتن این دستگاه، در پنل جلویی آن هیچ چیزی به جز صفحه نمایش به چشم نمی‌خورد.
این گوشی موبایل به نسبت ابعاد نمایشگر به بدنه 91.3 درصد مجهز شده است و باید آن را کم حاشیه ترین گوشی موبایل تا به امروز دانست. شیائومی با معرفی این محصول نام و نشانی از خود به جای گذاشت و سبب شد تا علاوه بر علاقه‌مند شدن کاربران به این سبک از طراحی، گوشی‌سازان بیشتری به آن روی بیاورند.
در حال حاضر می‌بینیم شرکت‌های گوشی‌ساز بزرگی همچون سامسونگ و ال جی نیز به طراحی بدون حاشیه روی آورده‌اند و اپل نیز قرار است با معرفی آیفون 8 به جمع آن‌ها بپیوندد. بعد از متداول شدن این سبک، عبارت‌هایی همچون «بدون حاشیه»، «نمایشگر لبه به لبه» و «طراحی تمام صفحه» به فهرست لغت‌های دیکشنری موبایل افزوده شده‌اند. اما آیا آن چه گوشی‌سازان در عمل پیاده‌سازی می‌کنند مصداق واقعی این عبارات است؟ آیا ممکن است یک گوشی موبایل به طور کامل فاقد حاشیه در کنار نمایشگرش باشد؟ آیا تلاش برای دست یافتن به چنین هدفی ضروری است؟
طراحی بدون حاشیه بی‌معنی است
این سبک نوین از طراحی با نام “Bezel-Less” شناخته میشود، اما در حال حاضر هیچ گوشی موبایلی در بازار وجود ندارد که فقط در یکی از چهار طرف صفحه نمایش به طور کامل فاقد حاشیه باشد. هنوز تکنولوژی به آن حد نرسیده که بتواند یک محصول بدون فریم در اطراف صفحه نمایش در ازای قیمتی معقول ارائه کند. چون یک گوشی موبایل دارای حاشیه‌های فوق‌العاده کمی است، نمی‌توان آن را به طور کامل بدون حاشیه خطاب کرد.
با این حال گلکسی اس 8 پلاس بهترین نمونه‌ای است که می‌توان برای عبارت محصول دارای صفحه نمایش لبه به لبه آورد. این دستگاه حداقل در دو طرف راست و چپ خود به این سبک از طراحی دست پیدا کرده است. البته عدم امکان طراحی بدون حاشیه در حال حاضر و عدم پیاده‌سازی آن توسط گوشی‌سازان با وجود ادعاهای مطرح شده، به معنی ضعف سازندگان نیست.
ما همچنان به حاشیه‌ها نیاز داریم
اگر به داشتن یک گوشی موبایل بدون حاشیه اصرار دارید، تنها برای چند ثانیه دستگاه اندرویدی و یا آیفون خود را برداشته و به آن نگاه کنید. چه چیزی در پنل جلویی آن می‌بینید؟ دوربین سلفی، اسپیکر، دکمه هوم و حسگر اثر انگشت و بسته به مدل دستگاه شما، چند عنصر دیگر بر روی پنل جلویی قرار گرفته‌اند. اگر هیچ حاشیه‌ای وجود نداشته باشد، پس جای قرارگیری این عناصر کجاست؟
در بیشتر دستگاه‌ها، دکمه هوم با دو دکمه ناوبری دیگر به صورت یکپارچه در پایین‌ترین قسمت نمایشگر قرار گرفته و با حذف آن حسگر اثر انگشت نیز به پنل پشتی منتقل شده است. همچنین پیش‌بینی میشود در آینده‌ای نزدیک و با معرفی حسگر اثر انگشت نوری، این سد امنیتی در داخل صفحه نمایش جاسازی شود، پس برای این دو عنصر جای نگرانی وجود ندارد. اما بعد از طراحی بدون حاشیه برای جاسازی دوربین سلفی، اسپیکرهای استریو، اسکنر عنبیه چشم، سنسور مجاورت، سنسور تشخیص میزان نور و چراغ LED نوتیفیکیشن چه ایده‌ای می‌توان پیاده کرد؟
بدون وجود فریم در اطراف نمایشگر نمی‌توان این عناصر را در گوشی موبایل سوار کرد و تمامی آن‌ها باید در زیر صفحه نمایش جاسازی شوند. این سبک از طراحی برخلاف آن چه به نظر می‌رسد زیبایی نداشته و به اندازه کافی کارا نخواهد بود. حالتی را در نظر بگیرید که در حال تماشای ویدیو در یوتیوب بوده و دو خطر راه راه سیاه در کناره‌های راست و چپ محتوا وجود دارند. این قسمت‌ها برای قرارگیری اسپیکرهای استریو تعبیه شده‌اند. در تصویر زیر میتوانید نمایی از یک گوشی موبایل کاملا بدون حاشیه را مشاهده کنید.
خوشبختانه یا متاسفانه پیش رفتن به سمت این سبک از طراحی مدتی است آغاز شده است. بعد از معرفی گوشی موبایل اسنشال فون به عنوانی محصولی زاییده فکر اندی رابین (خالق اندروید)، به دنبال عبارتی جدید برای نام‌گذاری این سبک از طراحی گشتیم، چرا که شاهد کشیده شدن نمایشگر تا بالاترین حد ممکن و چسبیدن آن به حاشیه افقی بالایی دستگاه هستیم، در حالی که دوربین سلفی فضای مخصوصی برای خود دارد. البته هنوز نمی‌توان برای جاسازی دوربین سلفی به شیوه‌ای دیگر اظهار نظر کرد، به همین دلیل همچنان این عنصر به صورت واضح به چشم می‌خورد.
این گوشی موبایل هنوز عرضه نشده است، اما به گفته اندی رابین محتواهای ویدیویی تا زیر دوربین کشیده نخواهند شد. پس با وجود تلاش برای طراحی دارای حاشیه کم این محصول تا حد ممکن، محتواهای تمام صفحه باز هم در یک طرف خود دارای خطی سیاه خواهند بود. البته دو طرف دوربین سلفی بدون استفاده باقی نمانده و برای نمایش پنل اعلانات تعبیه شده‌اند.
بعد از سامسونگ و ال جی، شرکت اسنشال نیز تصمیم گرفت از یک نسبت ابعاد تصویر متفاوت و عجیب در گوشی موبایل خود بهره ببرد تا برای صفحه نمایش محصول خود فضای بیشتری فراهم کند. تا پیش از این نسبت ابعاد تصویر 18:9 و 18.5:9 که به ترتیب به نمایشگر ال جی جی 6 و گلکسی اس 8 تعلق دارند را عجیب خطاب می‌کردیم، اما بعد از شنیدن نسبت ابعاد تصویر 19:10 نمایشگر اسنشال فون آن دو را فراموش کردیم. واقعا قرار است چه چیزی در این صفحه نمایش مشاهده کنیم؟
نیاز به محلی برای قرار دادن عناصر یاد شده، تنها دلیل عدم کارایی طراحی بدون حاشیه نیست. یکی دیگر از دلایل مهم نیاز به وجود آن‌ها محافظت از صفحه نمایش است. شیائومی می میکس گوشی موبایلی است که تنها چند قدم تا طراحی بدون حاشیه فاصله دارد. با مشاهده تست‌های سقوط آن به نتیجه این سبک از طراحی در آینده احتمالی و افزایش بسیار زیادی آسیب‌پذیری نمایشگر پی خواهید برد.
یک گوشی موبایل همچون اکسپریا ایکس زد پریمیوم، اگرچه از نظر زیبایی در طراحی با محصولات دارای حاشیه کم قابل مقایسه نیست، اما با احتمالی بالا حین بروز چنین اتفاقاتی هیچ آسیبی به بدنه و نمایشگر آن وارد نخواهد شد.
مسئله دیگر نگه داشتن گوشی موبایل در دست است. دست ما باید به نحوی به دور دستگاه انداخته شده و آن را در بر بگیرد، در غیر این صورت احتمال لیز خوردن و سقوط آن به زمین بسیار بالا می‌رود. اگر حین تلاش برای محکم نگه داشتن دستگاه، دست ما با صفحه نمایش لبه به لبه تماس برقرار کند، دستورات ناخواسته‌ای صادر خواهند شد. به عنوان نمونه می‌توان به برقراری تماس و یا ارسال پیامک اشتباه با یک مخاطب اشاره کرد که حین استفاده از گوشی های موبایل دارای صفحه کلید قدیمی و عدم قفل کردن دستگاه اتفاق می‌افتاد.
نتیجه‌گیری
طراحی بدون حاشیه و یا هر سبک دیگری از طراحی بدنه، باید به افزایش زیبایی دستگاه و همچنان کاراتر شدن آن ختم شود. به عنوان نمونه می‌توان به گلکسی اس 8 و ال جی جی 6 اشاره کرد که در عین زیبایی، به لطف داشتن حاشیه کم، اندازه بدنه کمی در مقایسه با سایر محصولات دارای همین اندازه نمایشگر دارند. اما به عقیده بسیاری از متخصصان، این سبک از طراحی باید در همینجا متوقف شود. حذف بیشتر حاشیه‌های اطراف نمایشگر به جز تلاش برای متفاوت کردن خود به هر قیمتی ثمره دیگری نخواهد داشت.
