شما میتوانید در یافتن سیاره نهم به ناسا کمک کنید!
حدود یک سال است درباره شواهدی از وجود سیاره نهم ، که در لبه منظومه شمسی در حال گردش به خورشید است، بحث میشود. اکنون دانشمندان از شهروندان عادی می‌خواهند تا برای یافتن این سیاره بزرگ و عجیب به آنها کمک کنند. اگر شما نیز علاقه‌مندید تا در این کار جمعی سهمی داشته باشید، با ادامه مطلب همراه شوید.
سیاره نهم تا به حال مستقیما مشاهده نشده است. اما از روی اختلالاتی که در نوع حرکت اجرام کمربند کوییپر مشاهده شده، می‌توان پی برد که این اختلالات نمی‌تواند توسط هشت سیاره‌ای که می‌شناسیم، اتفاق بیفتد.
به این صورت بهترین کاندیدی که می‌تواند این ناسازگاری‌ها را توجیه کند، وجود سیاره‌ای با ده برابر جرم زمین است که هر 20 هزار سال یکبار، به دور خورشید گردش می‌کند.
شاید اینگونه فکر کنید که کشف جرمی به این بزرگی کار دشواری نیست. اما از همان ابتدا که این فرضیه مطرح شد، دانشمندان می‌دانستند که یافتن این سیاره بسیار دور، در جایی که نور بسیار کمی وجود دارد، اصلا کار آسانی نخواهد بود.
بهترین تخمینی که تا به حال در مورد فاصله این سیاره تا خورشید انجام شده است، پیشنهاد می‌کند که سیاره نهم بایستی در فاصله 149 میلیارد کیلومتری خورشید باشد. این فاصله 75 برابر فاصله سیاره پیشین، پلوتو است. اگر چنین سیاره‌ای وجود داشته باشد، مدارش دورتر از مدار کمربند کوییپر خواهد بود و جرمش نیز به ده برابر جرم زمین می‌رسد. چنین فاصله زیادی باعث میشود که این جرم بسیار کم‌نور باشد و یافتن آن کار بسیار دشواری را بطلبد.
با چنین اوصافی، ستاره‌شناسان بار دیگر از جامعه علاقه‌مند به موضوعات نجومی، درخواست کرده‌اند تا به آنها در یافتن این سیاره احتمالی کمک برسانند. برنامه‌هایی که به پروژه های علوم شهروندی معروف هستند و این بار با نام “جهان‌های همسایه: سیاره نهم” کمک شما را طلب می‌کنند. خبر خوب همین است که با کامپیوتر خودتان و از خانه میتوانید در این پروژه شرکت داشته باشید.
کاری که کاربرها باید به طور خلاصه انجام دهند این است که به دنبال هرگونه اثری از عبور سیاره نهم در میان ویدیوهای کوتاهی باشند. این ویدیوها با استفاده از تصاویر تلسکوپ فضایی WISE ناسا تهیه شده‌اند. با بررسی این ویدیوها، بایستی گذر مشکوک هر جرمی را ثبت و گزارش داد. شاید آن جرم خاص، همان سیاره نهم باشد.
احتمالا بپرسید که کامپیوترهای فوق‌العاده قوی نمی‌توانند این کار را انجام دهند؟ ناسا پیش از این بررسی تصاویر را با استفاده از کامپیوتر شروع کرده است. اما مشکلی که وجود دارد نویز زیاد تصاویر است که به این صورت امکان از دست رفتن موارد مورد توجه توسط کامپیوترها کاملا محتمل میشود.
از آنجایی که فراتر از سیاره نپتون، نور خورشید بسیار ضعیف میشود، حتی اجرام بزرگ نیز در نور مریی بسیار سخت دیده می‌شوند. به همین دلیل با استفاده از تصاویر فروسرخ، شانس بیشتری وجود خواهد داشت تا بتوانیم اجرام موجود در این ناحیه را آشکارسازی کنیم.
تصاویر فروسرخ به اضافه توانایی انسان در مشاهده تغییرات چند تصویر، امکان خوبی برای کشف اجرام زیادی غیر از سیاره نهم را در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد. اجرامی چون کوتوله‌های قهوه‌ای یا سیارات کوتوله دیگری که ممکن است در نواحی بیرونی منظومه خورشیدی وجود داشته باشند.
موضوع جالب در مورد کوتوله‌های قهوه‌ای این است که حد بالای جرمی آنها مشخص شده است. حداکثر جرم آنها 80 برابر جرم مشتری است. چون بالاتر از این حد، واکنش‌های همجوشی هسته‌ای شروع شده و کوتوله قهوه‌ای به ستاره تبدیل خواهد شد. اما هنوز حد پایین جرم آنها به روشنی مشخص نشده و به همین دلیل نیاز است تا کوتوله‌های قهوه‌ای بیشتری کشف شوند.
Schneider، یکی از دانشمندان این حوزه می‌گوید:
اگر جرمی با پنج برابر جرم مشتری پیدا کنیم که به دور یک ستاره گردش کند، آن جرم را سیاره می‌نامیم. اما اگر همین جرم در آسمان به صورت آزاد وجود داشته باشد، دیگر یک سیاره نیست و کوتوله قهوه‌ای خواهد بود.
به طور مثال در تصویر پایین، یک کوتوله قهوه‌ای به رنگ نارنجی مشاهده میشود که پیش از این کشف شده است. به حرکت آن در دو تصویر ثبت شده دقت کنید:
این دقیقا همان چیزی است که از کاربران خواسته شده تا به دنبال آن باشند. اگر شما شانس یافتن هدف اصلی این پروژه را داشته باشید، میتوانید در مرکز توجه بزرگترین کشف قرن 21 قرار بگیرید!
هر چند برخی از دانشمندان همچنان در وجود سیاره نهم شک دارند. اما باز هم ارزشش را دارد تا با شرکت در این پروژه علوم شهروندی، تلاش کنید تا نامتان به عنوان کاشف جرمی آسمانی ثبت شود. لذت چنین کشفی مسلما بیشتر از آن چیزی است که فکرش را بکنید.
برای شرکت در این جستجوی عظیم به این لینک مراجعه کنید. با زدن دکمه شروع (Get Started) تمام آموزش‌های لازم به شما داده خواهد شد.
