کشف کهکشان نامرئی که 99/99 درصد آن از ماده تاریک است
ستارهشناسان موفق شدند کهکشانی به بزرگی راه شیری را شناسایی کنند که به احتمال زیاد کاملا از ماده تاریک ، مادهای اسرارآمیز و نامرئی، ساخته شده است. دراگونفلای ۴۴ در فاصله ۳۰۰ میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی گیسو «Coma Berenices» واقع شده و بخشی از خوشه کهکشانی کوما است. با گجت نیوز همراه شوید.
دانشمندان دهههاست که در جستجوی به این ماده مرموز به تحقیق و بررسی گذرانده و ماهوارهها و فضاپیماهای زیادی را به فضا ارسال کردهاند، اما اطلاعی از مواد تشکیلدهنده آن وجود نداشته و همچنین هنوز شواهدی در رابطه با این ماده کشف نشده است. در حال حاضر تنها میتوان از تاثیر گرانش این ماده بر روی فضا، به موجودیت آن پی برد. انتظار می رود که ۸۰ درصد فضا را ماده تاریک تشکیل داده و تنها ۲۰ درصد بقیه شامل چیزی است که امروزه آن را میبینیم.
دراگونفلای 44 «44 Dragonfly» که کهکشان تاریک جدید نام دارد، اولین بار در سال ۲۰۱۵ با استفاده از آرایه تلسکوپ سنجاقک در مکزیک شناسایی شد. این آرایه با ترکیبی از هشت لنز و دوربین تلهفوتو برای بررسی اجسامی در فضا طراحی شده که به اندازه کافی برای مشاهده توسط تلسکوپهای دیگر درخشان نیستند. اگرچه ماده تاریک قابل مشاهده نیست اما دانشمندان از وجود آن آگاه هستند زیرا موجودیت ماده تاریک را از طریق اثرات جاذبهای آن بر سایر عناصر موجود در فضا را تشخیص میدهند. در سال 2014 ون دوکام «van Dokkum» و همکارانش توسط آرایهای از لنزهای «تلهفوتو» کهکشان دراگونفلای را در میان همسایگانش شناسایی کردند.
ون دوکام «van Dokkum» در این مورد میگوید:
با قرار دادن همه آرایههای لنزی در کنار یکدیگر و درست کردن ساختاری شبیه به چشم یک حشره، نور بسیار شدیدی را دریافت کردیم و به همین علت است که نام این کهکشان را دراگونفلای (به معنی سنجاقک) گذاشتند.
وقتی که این تیم دراگونفلای را در «خوشه کما» هدف قرار دادند، 47 نقطه سیاه کمنور را یافتند. کهکشانهایی که دستکم به بزرگی راه شیری و با وسعت 100 هزار سال نوری که البته تعداد بسیار کمی ستاره در آن وجود دارد که آنها را به اندازه یک کهکشان کوتوله ضعیف و کمنور کرده بود. نسبت کلی ماده تاریک عالم که 85 درصد است در مقابل 99/99 درصد، کمتر است. نسبت ماده تاریک این کهکشان حتی از کهکشان تاریک دیگری که اوایل امسال در «خوشه دوشیزه» (Virgo) کشف شد، بیشتر است. نسبت ماده تاریک خوشه دوشیزه 99/96 درصد بود.
با استفاده از طیفنگار تلسکوپ 10 متری کک 2 (Keck II)، که در موناکو هاوایی نصب شده است، وندوکام و همکارانش دراگونفلای 44 را رصد کردند و از طریق این تلسکوپ توانستند سرعت حرکت ستارههای آن را تخمین بزنند و در نتیجه جرم آن را اندازهگیری کنند. آنها این کار را بر این اساس انجام دادند که هر چه سرعت ستارهای بیشتر باشد، کهکشان پرجرمتر است.
آنها برای بررسی میزان ماده تاریک درون سنجاقک 44، از یکی از بزرگترین تلسکوپهای زمین، واقع در رصدخانه کک در هاوایی استفاده کرده و حرکت ستارگان این کهکشان را با استفاده از ابزار DEIMOS دنبال کردند. این تیم دریافت که ستارههای کهکشان دراگونفلای 44 با سرعتی برابر 47 کیلومتر در ثانیه حرکت میکنند و دانشمندان با محاسباتی که انجام دادند، متوجه شدند که این کهکشان تریلیون بار پرجرمتر از خورشید است. در واقع، این کهکشان با مقدار کم ماده معمولی، باید از 99/99 درصد ماده تاریک درست شده باشد تا همه ستارههایش در کنار هم قرار بگیرند.
این کشف سوالات زیادی به همراه دارد، در حال حاضر هر نظریهای مبنی بر جنس ماده تاریک با شکست مواجه شده است. سنجاقک ۴۴ بسیار بزرگ است و هیچ کس نمیداند چگونه تا این حد رشد کرده است و مواد مرئی کمی دارد. در حال حاضر یک کهکشان از جنس ماده تاریک برای بررسی وجود دارد و اطلاعات کمی از ماده تاریک در دست است.