آیا ورزشکاران المپیک به نهایت توان انسان در شکستن رکوردها رسیده‌اند؟
در سال ۱۸۹۶ «خاریلوس واسیلاکوس» در اولین مسابقه ماراتن مدرن برنده شد. این ماراتن یک مسابقه تعیین صلاحیت برای تیم المپیک یونان بوده و مدت زمان آن هم سه ساعت و هجده دقیقه بود. اما امروز او با این مسابقه حتی برای ماراتن بوستون هم صلاحیت پیدا نمی‌کند. از آغاز مسابقات المپیک رکوردهای جهانی در هر رشته‌ی ورزشی به شدت بهتر شده است. عوامل گوناگونی مثل درگیری‌های جهانی، تغییرات اجتماعی و پیشرفت در تکنولوژی و تغییر قوانین بر این موضوع تاثیر داشته‌اند.
«مارک ویلیامز»، استاد ورزش و سلامت از دانشگاه برونل می‌گوید این ارتقای کلی در عملکرد ورزشکاران عمدتا به دلیل پیشرفت‌های ما در درک بهتر از تناسب اندام، تغذیه و رژیم غذایی است.
اما این پیشرفت یکنواخت نبوده است و بسیاری از موارد به این روند کمک کرده یا سد راه آن شده‌اند. به عنوان مثال، «جفری برتلوت» از موسسه ملی ورزش و آموزش فیزیکی در پاریس به رکود اکثر رکوردها در طول جنگ جهانی اول و دوم اشاره می‌کند. «وقتی که درگیر جنگ‌های جهانی هستیم، نمی‌خواهیم روی رقابت‌های ورزشی تمرکز کنیم.» اما بر عکس آن، جنگ سرد باعث شد اتحاد شوروی و ماهواره‌هایش یک رویکرد علمی دقیق طراحی کنند تا عملکرد ورزشکاران بهتر شود که شامل یک برنامه غیرقانونی دوپینگ هم می‌شد. بعضی از رکوردهایی که در آن مدت ثبت شدند، تاکنون هرگز شکسته نشده‌اند مثل رکورد جهانی پرتاب چکش مردان که آخرین بار توسط ورزشکار روسی در سال ۱۹۸۶ ثبت شد. برتلوت می‌گوید: «این روزها شکست رکورد برای ما بسیار سخت است چون ورزشکاران بسیار کمتر دوپینگ می‌کنند.»
تغییرات اجتماعی هم می‌توانند بر بهبود عملکرد تاثیر بگذارند کما اینکه همین موضوع را در ماراتن زنان می‌بینیم. زنان از شرکت در بسیاری از رویدادهای ورزشی از جمله ماراتن بوستون محروم بودند، چون باور غالب این بود که آنها توان تحمل مسابقات طولانی را نداشتند. در سال ۱۹۶۶، «روبرتا گیب»، در میان بوته‌ها و کنار خط شروع ماراتن پنهان شد و به اولین زنی تبدیل شد که کل یک مسیر ماراتن را کاملا طی کرد. سال بعد، «کاترین سوییتزر»، با نام K.V. Switzer وارد مسابقه شد. اما وسط مسابقه سازمان‌دهندگان سعی کردند او را به زور از مسابقه حذف کنند. تصاویر مربوط به این اتفاق به سرخط رسانه‌های بین‌المللی رسید. این اتفاقات با موج دوم فمینیسم در آمریکا هم‌زمان بود و یک کمپین فعال، بالاخره ماراتن زنان را به المپیک تابستانی سال ۱۹۸۴ آورد.
دستاوردهای فنی هم نقش مهمی در رکوردهای بهتر داشته‌اند و تکامل ورزش پرش ارتفاع این موضوع را به خوبی نشان می‌دهد. در المپیک ۱۹۶۸ ورزشکاری به نام «دیک فاسبری» با تکنیک جدیدش به نام Fosbury flop کل دنیا متحیر کرد. او هنگام پرش، به جای اینکه رو به جلو باشد، پشتش را به میله کرد. فاسبری مدال طلا را برد، اما رکورد جهانی را نشکست. برای ورزشکاران چند سال طول می‌‌کشید تا بتوانند با استفاده از این تکنیک رکورد بزنند که در نهایت پرش‌های بلندتر را هم ممکن می‌سازد. «جردن تیلور»، یک روان‌شناس از دانشگاه پرینستون می‌گوید این نوع پیشرفت چیز عجیبی نیست. «درواقع، برای مدتی سرعت پیشرفت کم میشود تا اینکه یک نفر استراتژی جدیدی به ذهنش می‌رسد. سپس وقتی استراتژی جدیدی معرفی میشود، مدتی طول می‌کشد تا اصلاح شود و پس از آن می‌بینیم که پیشرفت همین‌طور ادامه دارد.»
انسان امروزی به حداکثر توانایی‌های فیزیولوژیکی‌اش رسیده و امکان دوپینگ کردن را هم ندارد، بنابراین سرعت رکوردزنی جهانی کاهش یافته است. برتلوت نویسنده‌ی دو مقاله پژوهشی است که نشان می‌دهد اوج رکوردزنی جهان در سال ۱۹۸۸ بود. البته استثناهایی هم برای این روند رو به کاهش وجود داشته. یکی از آنها ورزش شنا است، اما برتلوت این را حاصل پیشرفت تکنولوژی می‌داند چرا که در سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ از لباس‌های شنای مخصوصی استفاده شد.
منبع: Scientific American
