چگونه می توان یک منجم یا ستاره شناس شد؟
اگر علاقه وصف‌ناپذیری به دانستن در مورد سیارات، ستارگان، کهکشان‌ها و کل کیهان دارید و همواره در پی این هستید که بدانید در آسمان بالای سرتان چه می‌گذرد، احتمالا میتوانید به چیزی بیشتر از یک منجم آماتور فکر کنید: یعنی انتخاب نجوم به‌عنوان شغل و حرفه آینده خود. این انتخابی است که می‌تواند نگاه شما را به اتفاقات گوشه‌ای از آسمان معطوف کند و چه‌بسا روزی حل مسئله‌ای علمی در رابطه با یک ستاره یا کهکشان به عهده شما باشد. لازمه تبدیل‌شدن به یک ستاره شناس موفق، تلاش و پشتکار در درس‌های ریاضی و فیزیک، انتخاب رشته متناسب با آن و از همه مهم‌تر آمادگی برای وقف زمان و انرژی‌تان در این راه است.
1. ابتدا سختی‌های راه را بشناسید
نجوم رشته مشهوری است و رقابت زیادی در آن هست. به‌علاوه شغل‌های مرتبط زیادی با آن وجود ندارد و بسیاری از همین موقعیت‌های شغلی دانشگاهی هستند. این بدان معنی است که شما باید مطالعه زیادی در این حوزه داشته باشید و از همان ابتدا بر روی کاری که می‌خواهید انجام دهید تمرکز کنید. این مطالعه‌ها گاهی کاملا مربوط به ستاره‌شناسی نیز نمی‌شود. درهرصورت اگر تمام تلاش خود را نکنید فرصت‌های موجود را نیز به دست نخواهید آورد. پس اجازه ندهید که چالش‌های موجود قبل از شروع کار شمارا متوقف کنند!
- آماده باشید تا پس از فارغ‌التحصیلی در رشته فیزیک، برای کسب مدرک کارشناسی ارشد وقت زیادی را به درس خواندن اختصاص دهید. رشته‌های کیهان‌شناسی و اخترفیزیک در مقطع ارشد اصلا به‌سادگی خواندن مطالب جذاب وب‌سایت‌های نجومی نیستند!
2. اگر هنوز در مدرسه هستید، در پی کسب بهترین نمرات باشید
در ایران شاید قبولی در رشته فیزیک به سختی قبول در رشته‌های پرطرفدار پزشکی یا مهندسی نباشد، اما ادامه تحصیل در آن مسلما ساده‌تر از بقیه رشته‌ها نیست. پس از همین الان سعی کنید به بهترین نحو از پس درس‌های خود برآیید و بخصوص پایه‌های درسی خود را در ریاضی و فیزیک قوی کنید. در سال‌های آینده تمامی فعالیت‌های علمی شما برای ستاره شناس شدن مرتبط با این دو زمینه خواهد بود. به‌علاوه باید به فکر تقویت زبان انگلیسی و مهارت‌های کامپیوتری خود نیز باشید.
- مهارت‌های تجزیه‌وتحلیل و نیز استدلال‌های منطقی نیز بسیار به کارتان خواهد آمد.
3. به دنبال دانشگاه مناسب باشید
تلاش کنید تا در بهترین دانشگاه‌ها در رشته فیزیک قبول شوید. چراکه هرچه دانشگاه مقطع کارشناسی شما بهتر باشد، شانستان برای قبولی در یک دانشگاه خوب برای مقطع ارشد نیز بالاتر است. درس‌های مقطع کارشناسی را حتما به‌خوبی و با درک عمیق فرابگیرید، چراکه در دوره ارشد ادامه همان دروس را به صورت پیشرفته خواهید خواند.
4. برای افزایش مهارت‌های کامپیوتری خود وقت صرف کنید
این به این معنی نیست که در بازی‌های مختلف مهارت کسب کنید! بلکه به معنی افزایش مهارت‌های برنامه‌نویسی است. اگر در مقطع دبیرستان یا کارشناسی فیزیک هستید، این بهترین فرصت برای قوی کردن پایه‌های برنامه‌نویسی‌تان است. از درس مرتبط با برنامه‌نویسی راحت عبور نکنید و حتما بیشتر از موارد مطرح‌شده در دانشگاه اطلاعات کسب کنید. در مقطع ارشد بیشتر از یادگیری بایستی به دنبال استفاده از کاربرد برنامه‌نویسی در موارد مختلف باشید. پس حداقل در یکی از زبان‌ها همچون: فرترن، پایتون یا ++C خودتان را به سطح قابل قبولی برسانید.
5. به نجوم عشق بورزید
حتی اگر امکانش نبود که نجوم را به‌عنوان رشته دانشگاهی خود انتخاب کنید، این دلیلی نیست که از یادگیری آن دست بکشید. تا میتوانید در مورد مطالب موردعلاقه‌تان مطالعه کنید، به گروه‌های نجومی دانشگاه یا شهر خود سر بزنید و در فعالیت‌هایشان شریک شوید. گاهی برخی از همین انجمن‌ها کارهای بسیار باارزشی که فراتر از فعالیت‌های صرفا ترویجی است، انجام می‌دهند. به‌علاوه با ستاره شناس های حرفه‌ای یا نیمه‌حرفه‌ای صحبت کنید، شاید موقعیت‌هایی باشد که بتوانید به‌عنوان کار پاره‌وقت در آنها مشارکت داشته باشید. از رصدخانه دانشگاهتان نیز غافل نشوید!
6. به زمینه موردعلاقه خود در نجوم فکر کنید
هرچقدر که در نجوم بیشتر مطالعه و کار کنید باید به سمتی بروید که فعالیت خود را بیشتر و بیشتر تخصصی کنید. هر دانشمند اخترفیزیکدانی در بخش خاصی همچون علوم سیاره‌ای، نجوم خورشید، تحول ستارگان یا تشکیل کهکشان‌ها فعالیت می‌کند. حتی به‌عنوان یک حرفه‌ای در این رشته چیزی به‌عنوان یک روز عادی کاری وجود ندارد. چراکه این کار فعالیت‌های بسیار گسترده‌ای را می‌طلبد، همچون گرفتن داده‌ها از رصدخانه‌ها، استفاده از کامپیوتر برای مدل‌سازی تئوری‌ها، انجام تحقیق، صحبت با سایر منجمان و اخترفیزیکدان‌ها، آموزش به عموم مردم، بازدید از سایر رصدخانه‌ها، بررسی و تحلیل داده‌ها و شرکت در کنفرانس‌های مختلف مربوط به نجوم.
در پایان به یاد داشته باشید که انتخاب این راه برای ستاره شناس شدن در ایران همانند سایر رشته‌های علوم پایه سختی‌های بسیاری دارد و بسیاری از افرادی که این رشته را انتخاب می‌کنند، پس از پایان تحصیلات کارشناسی یا ارشد مقاطع بالاتر را در خارج از کشور ادامه می‌دهند و در صورت ماندن در ایران به‌سختی می‌توانند به فعالیت مرتبط با رشته خود بپردازند و متاسفانه برخی نیز مجبور می‌شوند کاری غیر مرتبط با رشته تحصیلی‌شان انتخاب کنند. پس قبل از هرگونه اقدامی با افراد مختلف مشورت کنید تا بتوانید بهترین راه برای خود انتخاب کنید. میتوانید در بخش نظرات نیز سؤال‌های خود را مطرح کنید.
