10 مکان برای جستجوی حیات فرازمینی

با این که تاکنون هیچ مدرک محکم و معتبری از زندگی برون زمینی یافت نشده، اما به نظر می‌رسد در برنامه ماموریت هر کاوشگر فضایی که از زمین پرتاب می‌شود، «جست و جوی زندگی» نقش بسته باشد. تا امروز می‌دانیم که در منظومه خورشیدی، تنها زمین دارای زندگی است و شاید چند دهه دیگر، ریخت‌های دیگری از زندگی نیز در همین نزدیکی‌ها یافت شود. همچنین ریخت شناخته شده زندگی نیازمند کربن، اکسیژن و آب است، اما در همین زمین که جایگاه زندگی ما است، ریخت‌هایی از زندگی یافت شده که در محیط‌های ناهنجار بسیار سرد و یا بسیار گرم، و به دور از نور خورشید ادامه دارد. برای نمونه به تازگی و با کمک پیشرفت فناوری و ساخت زیردریایی‌ها که تحمل فشار‌های خرد کننده ژرفای آب‌های اقیانوس را دارند، ریخت‌هایی از زندگی در ژرفاهای تاریک و سرد آب‌های زمین یافت شده که در کف اقیانوس‌ها و در نزدیکی منابع زمین، گرمایی در جریان است و آنجا جاندارانی در محیط‌هایی آکنده از سولفور زندگی می‌کنند.  حیات فرازمینی

شهاب سنگ‌ها

تاکنون بیش از 22 هزار شهاب سنگ روی زمین پیدا شده است که بسیاری از آنها دربردارنده مواد آلی و ترکیب‌های شیمیایی خاص بوده‌اند که برای آغاز زندگی نیاز است. در سال 1966، گروهی از دانشمندان مدارک محکم و معتبری که از یافتن ریز‌سنگوارهایی در یک شهاب سنگ متعلق به سیاره بهرام را در قطب جنوب خبر می‌داد، انتشار دادند. این مدارک نشان می‌داد ممکن است زندگی در اندازه‌های ریز یاخته‌ای و در حدود 3/6 میلیارد سال‌ها پیش در سیاره سرخ وجود داشته است. پس از سال‌ها بررسی، دانشمندان نتیجه گرفتند که شاید زندگی نخستین، از سیاره بهرام و به وسیله شهاب سنگ‌ها به زمین رسیده باشد. و اگر این بررسی‌ها درست باشد، گواه محکمی برای فرضیه پنسپرمیا (دانه‌های زندگی در همه جا) است. پنسپرمیا، نظریه‌ای است که بیان می‌کند زندگی از فضای برون زمینی به زمین رسیده است. منظور از زندگی، باکتر‌ی‌هایی هستند که می‌توانند به صورت تاخیری، همچون خواب زمستانی، فعالیت زیستی را به تاخیر اندازند و این گونه در محیط های بسیار سخت، توانایی زنده ماندن داشته باشند تا به محیط مناسب برسند. از همین رو، زندگی می‌تواند در سیاره‌های دیگر وجود داشته باشد. شاید در همین نزدیکی و در سیاره بهرام.

سیاره بهرام ( مریخ )

برای سال‌هاست که سیاره بهرام، هدف پیش روی جست و جوی‌های شکارچیان حیات فرازمینی است. اما آنجا بی آب و خشک و سترون است و همین‌ها موجب شده که جست‌و‌جوها برای یافتن مریخیان کوچک سبز رنگ به یافتن ریخت‌های ساده‌تر زندگی جهت گیرد. در بهرام، نشانه‌هایی از یک گذشته گرم و پر آب وجود دارد: بستر‌های خشکیده رودخانه‌ها، یخ پهنه‌های قطبی، آتشفشان‌ها و کانی‌ها که تنها با وجود داشتن آب، امکان پیدایش دارند. در سال 2008، کاوشگر سطح نشین سیمرغ، عکس‌هایی از تکه‌های یخ که در زیر لایه‌های سطح خاک یافته بود را به زمین فرستاد: آب، کلید و عوامل اساسی سازنده زندگی است. عامل بسیار مهم دیگر نیز یک سال بعد از آن یافت شد: دانشمندان ناسا، توانستند گاز متان را در هواسپهر سیاره بهرام بیابند، عاملی که مشخص می‌کند آن سیاره هنوز زنده است. هر چند وجود زندگی در بهرام ثابت نشده، ولی دانشمندان امیدوارند که شاید آن را ندیده یا نیافته باشند. گاز متان که از نخستین ریخت‌های زندگی در سیاره ماست یکی از عوامل به وجود آورنده‌ی میکروب‌ها است. اگر در سیاره سرخ نیز چنین باشد، شانس آن هست که باکتری‌ها در لایه‌های زیرین سطح آن وجود داشته باشند. در سال 2015 ناسا وجود آب در مریخ را تایید کرد. حیات فرازمینی

اروپا

از این ماه سیاره مشتری، نمی‌توان به سادگی چشم پوشید. هر چند که سطح بسیار سرد و یخ بسته آن، یارای پشتیبانی از زندگی را ندارند، اما شاید آنجا، تنها منزلگاه ریز زیستمندان ساده و نخستین، مانند باکتری و میکروب نباشد، شاید که زندگی بسیار پیچیده تری در آن جریان داشته باشد. دانشمندان سال‌هاست در قالب فرضیه‌ای، عنوان کرده‌اند که شاید در زیر لایه‌های بیرونی یخ بسته اروپا، اقیانوسی پنهان باشد و شاید دارای اکسیژن هم باشد. پس از بررسی این که چگونه سطح یخ بسته اروپا به تندی بازسازی می‌شود، «ریچارد گرینبرگ» پژوهشگر دانشگاه آریزونا، در سال 2009 بر آورد کرد که اکسیژن کافی برای ثابت رسیدن اقیانوس زیرین وجود خواهد داشت تا جانداران میکروسکوپی به جانداران پیچیده‌تر تکامل بیابند. همچنین این نکته مهم را به یاد داشته باشید که هنوز حتی هیچ دلیل قاطعی بر وجود اقیانوس زیرین لایه‌های یخی اروپا وجود ندارند. حیات فرازمینی

کالیستو

کالیستو، یکی دیگر از ماه‌های سیاره مشتری است. اندازه‌اش به اندازه سیاره تیر است و گالیله آن را در سال 1601 کشف کرد. ستاره شناسان، کالیستو را برهوت می دانستند تا هنگامی که در یافتند شاید اقیانوسی شور در درون آن نهفته باشد. با گذشتن فضاپیمای ناسا به نام  گالیله در سال های 1996 و1997 از کنار دومین ماه بزرگ سیاره مشتری و سومین ماه بزرگ در تمام منظومه خورشیدی، دانشمندان دریافتند که میدان مغناطیسی کالیستو، ناپایا و ناپایدار است، که می‌تواند نشان دهنده وجود آب باشد. درسال 2001، فضاپیمای گالیله از روی نشانه‌های برخورد شهاب سنگی، آشکار کرد که خرده سیارکی به این ماه برخورد کرده است. معمولا چنین برخوردهایی موجب به وجود آمدن امواج ضربه‌ای موج دار و بسیار فراوانی بر سطح سیاره‌ای می شود، اما بر سطح آن ماه، چیزی دیده نمی شد. همین دلیل دانشمندان را به دیدگاه وجود اقیانوسی آبگون در درون این ماه هدایت کرد که توانسته امواج ضربه را جذب و دفع کند. با توجه به این که وجود آب، برابر با وجود زندگی است، ستاره شناسان براین باورند که اگر چنان اقیانوسی در درون کالیستو نهفته باشد، شاید که زندگی موجودات پیچیده‌تر نیز در آن وجود داشته باشد.

تایتان

تایتان دومین ماه بزرگ کل منظومه خورشیدی و یکی از ماه‌های سیاره کیوان است. این ماه دارای هوا‌سپهری کلفت و تیره و تار است. این ماه در سال 1655 توسط کریستن هویگنس کشف شد. هویگنس، ریاضیدان، فیزیکدان و ستاره شناس هلندی قرن هفدهم، نخستین کسی بود که پاندول را در ساعت به کاربرد و نیز روشی برای ساخت و پرداخت  بهتر عدسی‌های تلسکوپ ابداع کرد. همچنین او نخستین فیزیکدانی بود که برای نور، رفتار موجی در نظر گرفت. اما آیا این ماه سرد مزاج سیاره کیوان می‌تواند محیط زیست شایسته و درخوری برای زندگی باشد؟ با وجود آن که دمای سطحی آن منفی 185 درجه سلسیوس است، اما هر چه دانشمندان بیشتر به آن می نگرند، به توانایی‌های پنهان پشتیبانی از حیات فرازمنی در آنجا پی می‌برند.

با وجودی که تایتان، به دلیل دور بودن از خورشید، از نور و گرمای آن بی بهره است، کاوشگر ناسا به نام هویگنس در سال 2005، متان مایع را برسطح این ماه کوچک کشف کرد. در ماه می سال 2010، دو گروه از دانشمندان اعلام کردند که فضاپیمای مدارگرد کاسینی، ترکیب‌های ناشناخته شیمیایی را در آن ردیابی کرده که شامل هیدروژن و آستیلن است. به همین جهت چنانچه بر روی تایتان حیات فرازمینی وجود داشته باشد، ریختی بسیار دگرگون با آنچه درزمین می شناسیم خواهد داشت. و بنیان هر آنچه که پیرامون چگونگی کارکرد و روند ریخت گیری زندگی می دانیم را از پایه دگرگون خواهد کرد.

انسلادوس

انسلادوس یک از ماه‌های سیار کیوان است که آن را ویلیام هرشل ستاره شناس انگلیسی در سال 1789 کشف کرد. قطرانسلادوس تنها پانصد کیلومتر است. در سال 2005 هنگامی که فضاپیمای مدارگرد کاسینی از کنار انسلادوس می گذشت در یک فوران تند و ناگهانی یخ و گاز از یک یخ فشان، توانست کربن، هیدروژن، نیتروژن و اکسیژن را ردیابی کنند. دانشمندان بر این باورند که به دلیل گرانش فراوانی که از سوی سیاره زحل بر این ماه وارد می شود، هسته درونی آن به شدت گرم شده وزیر لایه سطحی اقیانوسی جریان دارد. حیات فرازمینی

با توجه به این نکته که ابرهای به‌هم فشرده و ضخیم که سطح این ماه را از دیده شدن مستقیم پنهان نگه می دارد، اما بررسی دما وچگالی این ابرهای درهم فشرده، نشان از سطح گرم و نمناک در زیر آنها دارد. با تمام اینها هنور وجود زندگی درآنجا اثبات نشده است ودر روی زمین در جاهایی که تصور نمی شد، ریخت‌هایی از زندگی در زیر دریاها و در کنار سوراخ‌هایی در کف اقیانوس ها که آب را با گرمای درون زمین گرم می‌کند و یا در زیر یخ‌های قطبی جاهایی که نور خورشید به آن جا نمی‌رسد و بسیار سرد است، یافت شده است. به همین دلیل دانشمندان امیدوارند ریخت‌های میکروسکوپی مانند میکروب‌ها بر روی انسلادوس ریخت گرفته باشند و زندگی کنند.

سیاره های فراخورشیدی

برآوردهای انجام شده نشان می‌دهد که کهکشان راه شیری به تنهایی کما بیش 400 میلیارد ستاره و بی شمار سیاره را در خود پرورانده است. این‌ها تنها در همین کهکشان است و می دانیم که میلیاردها کهکشان که دارای میلیاردها ستاره هستند و نیز بی نهایت سیاره وجود دارد. پس با این همه ستاره و سیاره شاید میلیاردها سیاره در جهان دارا و پذیرای زندگی باشند. یک سیاره فراخورشیدی سیاره‌ای بیرون از منظومه‌ی خورشیدی ما است که به دور ستارگان دیگری، به جز خورشید می‌چرخد. ستاره شناسان تنها چند دهه است که برای یافتن زندگی فراخورشیدی با کاوش جهان بیرون از منظومه‌ی خورشیدی پرداخته‌اند.

نخستین سیاره گذرا را در سال 1999 کشف کردند و 209458b HD نام نهادند و هر ساله ده‌ها سیاره دیگر نیز کشف می‌شود. برای نمونه این سیاره که داری آب، گاز، متان، و دی اکسید کربن نیز است عنصرهای سازنده و لازم برای به وجود آمدن زندگی است. این تنها قطره‌ای است در دریای بیکران این جهان پهناور و امکان وجود داشتن جاهایی که زندگی را بپروراند، به راستی بی پایان است. حیات فرازمینی

سحابی شکارچی

در ماه می سال 2010، دانشمندان سازمان فضایی اروپا در رصد خانه هرشل اعلام کردند در بخش‌های جنوبی شکارچی و در نزدیک کمربند شکارچی، که در فاصله 1500 سال نوری از ما قراردارد نشانه‌هایی از مواد شیمیایی یافته‌اند که به وجود آمدن زندگی را ممکن می کند. در ماه پایانی زمستان و آغاز بهار یکی دوساعت پس از غروب آفتاب اگر رو به جنوب بایستید و به بالا نگاه کنید سه ستاره درخشان خواهید دید که از شمال غربی به جنوب شرقی پشت سرهم ردیف شده‌اند و این‌ها بخشی از صورت فلکی شکارچی هستند و این سه ستاره را کمربند شکارچی می‌نامند. اگر با یک تلسکوپ معمولی به آنجا نگاه کنید خواهید دید پایین‌ترین ستاره در میان دو سحابی قرار دارد. بالایی با نام سحابی  2024 NGC  و دیگری مشهورترین سحابی آسمان شب یعنی سحابی سر اسب. با بررسی بیشتر داده‌های دریافتی از این تلسکوپ ستاره شناسان توانستند دراین ناحیه از کیهان رد مولکول‌هایی مانند: آب، منوکسید کربن، دی متیل اترو، سیانید هیدروژن، اکسید سولفرو، که برای زندگی نیاز است را آشکار کنند .

ستاره سرخ غول پیکر

در سال 2005 یک کارگاه فرابومی از ستاره‌ شناسان بسیاری از کشو‌رها کشف کردند که ستارگان غول پیکر می‌توانند با ایجاد تکانه‌هایی قوی از گرما، سیاره‌های یخی را زنده سازند. همچنین دانشمندان بر این باورند که این باززایش می تواند به زایش زندگی بیانجامد. چرا زمین برای زندگی چنین محیطی مناسب است؟ پاسخ کوتاه، خود جایگاه زمین است. زمین در بهترین مدار ممکن از ستاره خود قرار گرفته و خورشید با نور و گرمای مناسب سیاره ما را قابل زیست کرده است. اگر زمین اندکی نزدیک تر بود، گرمای خورشید موجب بخار شدن آب سیاره و اندکی دور بودن نیز موجب یخ بستن آن می شد. یک ستاره درست پیش از مرگ به مرحله غول سرخ وارد شده و گسترش می‌یابد. حیات فرازمینی

در یک چشم به هم زدن درخشندگی‌ای شگرف ایجاد می شود، سیاره‌های نزدیک خود را می بلعد و می‌میراند، اما به سیاره‌های دوردست را گرما و روشنایی می بخشد. حال اگر پرتوهای نور و گرما از این ستاره‌ی در حال مرگ به یک سیاره یا ماه یک سیاره در بیرون از منظومه‌ی سیاره‌ای آن و یا به یک سیاره دوردست همان منظومه برسد، لایه های های یخی سطحی را آب کرده  وصحنه را برای ریخت گیری زندگی در یک اقیانوس روان، خواهد آراست. حیات فرازمینی

کیهان

کیهان پهنه‌ای است بسیار پهناور که در آن بی‌شمار ستاره و سیاره، بی نهایت سامانه خورشیدی، سحابی‌ها، گازها و غبا‌رهای میان ستاره‎‌ای وجود دارد و برای ما ناممکن خواهد بود که همه جا را کاوش کنیم. از این رو شاید زندگی هوشمندی نیز وجود داشته باشد، درست در آن سوی جهان و در جاهایی که هرگر توانایی یافتن آن را نخواهیم داشت. گمان دیگر این است که آیا جست وجوی ما برای زندگی درجاهای دیگر بسیار محدود نیست؟ چرا باید تنها در جست وجوی ریخت‌هایی از زندگی باشیم که در زمین جریان دارد و به دیده ما آشناست؟ حیات فرازمینی

همه آنچه پیرامون زندگی می‌دانیم این است که باید ازآمینواسیدها و DNA ساخته شده و نیازمند آب باشد تا زنده بماند. ولی استیفن هاوکینگ این چنین فرض کرده که شاید زندگی در جاهای دیگر جهان در ریخت‌هایی  جریان داشته باشد که ما حتی توانایی اندیشیدن به آن را نداریم زندگی‌ای که بر پایه ساختار کربنی نباشد. در این صورت، آیا ممکن است که ما هم اینک زندگی را یافته باشیم، اما از آنجا که با دیدگاه زندگی زمینی به آن نگریسته‌ایم، نادیده‌اش گرفته‌ایم؟ به هر روی جست وجو برای یافتن زندگی دربیرون از این سیاره ادامه دارد. اگر بیگانگانی در آن جا باشد بگذارید بپنداریم که دوست و دوست‌دار ما هستند.

لینک منبع: gadgetnews.ir