تورنت چیست و چگونه کار می کند؟

تورنت چیست؟

در ساده‌ترین توضیح ممکن می‌توانیم تورنت را یک نوع فایل به حساب بیاوریم. اطلاعاتی در این فایل وجود دارند که به فایل‌ها و فولدار‌هایی  که هم‌اکنون در حال توزیع هستند، مربوط می‌شوند. برای مثال، اگر شما می‌خواهید آخرین نسخه از سیستم‌عامل اوبونتو را دانلود کنید، فایلِ   تورنت  اوبونتو حاوی اطلاعاتی درباره فایل‌ها و فولدر‌هایی است که شما برای دانلود اوبونتو به آن‌ها نیاز دارید. فایلِ  تورنت همچنین اطلاعاتی درباره محلی که می‌تواند فایل‌ها و فولدر‌های مربوطه را دریافت کنید، دربردارد. دیگر اطلاعاتی که در یک فایل چند کیلوبایتی تورنت حضور دارد، مقادیر هش (hash) هستند که برای تایید اطلاعات یک فایل استفاده می‌شوند.

چگونه تورنت کار می کند؟

فایل‌های تورنت، انتقال داده و فایل‌های بزرگ از یک سیستم به سیستم دیگر را آسان می‌کنند. تورنت کردن یک فایل به این معنی است که فایل مشخص را در یک شبکه  peer to peer یا همتا به همتا منتقل کنید. اطلاعات فایل‌ها به صورت بیت‌های جداگانه ارسال می‌شوند و شما ممکن است تمام فایل را از یک شخص واحد دریافت نکنید.

با این حال با توجه به اطلاعات هشی که در فایل تورنت وجود دارد، در نهایت شما حجم کلی فایل مورد نظر خود را دریافت خواهید کرد و آن بیت‌ها در کنار هم می‌توانند در نهایت تشکیل یک حجم کلی از اطلاعات را بدهند. اما لازمه‌ی اینکه بتوانید یک فایل را دریافت کنید این است که آن فایل هنوز توسط فرد یا افراد دیگری به صورت بیت‌های جداگانه در حال ارسال باشند.

کلاینت‌ تورنت چیست؟

کلاینت یا نرم‌افزاری‌های تورنت را می‌توان شبیه به یک پل در نظر گرفت که وظیفه‌ی انتقال یک فایل از سیستمی به سیستم دیگری را به عهده می‌گیرند. خود فایل تورنت اطلاعات لازم را برای اینکه از کجا باید فایل را دریافت کند، به کجا باید اطلاعات را ارسال کند یا چگونه در نهایت همه بیت‌های دریافتی را در کنار یکدیگر بگذارد را در اختیار دارد، اما کلاینت تورنت می‌تواند با گرفتن فایل تورنت تمام اطلاعات را اجرایی کند و ارتباطی بین چندین سیستم جداگانه به وجود آورد تا در نهایت شما بتوانید اطلاعات را دریافت یا ارسال کنید.

با این توضیحات مشخص است که بدون در اختیار داشتن یک کلاینت تورنت شما نمی‌توانید هیچ فایل تورنتی را دانلود کنید. در حال حاضر بیت‌تورنت (BitTorrent) شناخته شده‌ترین کلاینت موجود است که کلاینت uTorrent بر پایه آن و برای پروتکل بیت‌تورنت ساخته شده. یک کلاینت تورنت به شما اجازه می‌دهد چندین فایل مختلف را به صورت همزمان دانلود کنید.

مفاهیم تورنت

شاید تا به حال شنیده‌اید که همیشه تورنت‌هایی که دانلود کرده‌اید را سید کنید. اما این مفاهیم چه معنایی دارند؟ تا چند دقیقه دیگر همه این‌ها را به راحتی برای دیگران هم توضیح خواهید داد!

Seeds

قبلا گفتیم که فایل‌های تورنت به صورت P2P یا از یک سیستم واحد به یک سیستم واحد دیگری منتقل می‌شوند. در واقع شما فایل‌های خود را از سیستم شخص دیگری دانلود می‌کنید که در همان زمان در حال آپلود آن فایل است. یک سید یا سیدر کسی است که حجم کامل فایل را در اختیار دارد؛ نه یک تکه یا بایت‌هایی از آن را. بنابراین زمانی که شما دانلود خود را به پایان می‌برید اما هنوز آپلود فایل را متوقف نکرده‌اید، شما تبدیل به یک سیدر شده‌اید.

Peer

پیر کسی است که بخش‌هایی یا بایت‌هایی از یک فایل که شما قصد دانلود آن را دارید در اختیار دارد و هنوز موفق به دانلود حجم کامل آن فایل نشده است. بنابراین همین که شما شروع به دانلود یک فایل تورنت کنید، شما هم با داشتن بایت‌ها یا بخش‌هایی از آن فایل تبدیل به یک پیر شده‌اید. همین که شما بخش‌هایی از فایل را در سیستم خود دریافت کردید، تبدیل به یک منبع می‌شوید که دیگران می‌توانند از شما فایل‌های خود را دریافت کنند.

Leechers

لیچر اما کسی است که فایل مورد نظر خود را دریافت کرده اما اجازه نمی‌دهد هیچ کس دیگری بتواند از او فایلی را دانلود کند. لیچرها فایل مورد نظر خود را از بقیه می‌گیرند اما هیچ چیزی را پس نمی‌دهند.

سایت‌های تورنت

سایت‌های تورنت در حقیقت پایگاه‌‌های داده بسیاری از فایل‌های چند کیلوبایتی تورنت هستند که شخص می‌تواند با جستجو در آن فایل مورد نظر خود را پیدا کند و تورنت آن فایل را از آن سایت دریافت کند. ناگفته مشخص است که تعداد فایل‌های تورنت به میلیون‌ها عدد می‌رسد و به همین دلیل نیاز است تا محلی برای ذخیره و جستجو با دسته‌بندی‌های مشخص برای آن‌ها وجود داشته باشد. سایت‌های زیاد و شناخته‌شده‌ای همچون The Pirate Bay و Kickass Torrents وجود دارند که میلیون‌ها فایل تورنت را درون خود جای داده‌اند.

آیا دانلود فایل‌ها به روش تورنت قانونی است؟

زومیت کاملا از حقوق ناشر و قانون کپی رایت حمایت می‌کند و مدافع آن است اما قانونی بودن دانلود فایل‌های تورنت مخصوصا در ایران که معمولا حق کپی‌رایت رعایت نمی‌شود خیلی جنبه‌ی مشخص و پراهمیتی ندارد و بیشتر به جنبه‌‌ی استفاده‌های صحیح شخصی برمی‌گردد. همانطور که می‌دانید دانلود نسخه‌های اصلی و قانونی فیلم، سریال‌ها، بازی یا برنامه‌های کامپیوتری و مورادی از این دست در ایران تقریبا غیر ممکن است؛ بنابراین استفاده از تورنت یک جایگزین مناسب به حساب می‌آید.

مسلما اگر آثاری وجود دارند که بتوان با پرداخت هزینه آن‌ها را خریداری کرد، استفاده از روش دانلود با کمک تورنت توصیه ما نیست. بنابراین استفاده از تورنت و سایت‌های تورنت به خود افراد باز می‌گردد و به همان چاقوی دو لبه‌ای شبیه‌ است که می‌تواند هم استفاده صحیح هم ناصحیح داشته باشد.

نکته‌ی دیگری که بیان آن حائز اهمیت است توجه به ریسک‌های امنیتی دریافت فایل در بستر تورنت خواهد بود. محبوبیت تورنت زمینه‌ای برای سوء‌استفاده‌ی برخی هکرها را نیز فراهم کرده است. چرا که بسیاری از این فایل‌ها خصوصا نرم‌افزارها از سوی تولیدکنندگان رسمی به اشتراک گذاشته نشده‌اند و احتمال آلوده شدن یا دستکاری شدن آنها پیش از آنکه به دست شما برسند نیز محتمل است. بنابر این می‌بایست با دقت و حساسیت بیشتری نسبت به دریافت و اجرای این فایل‌ها اقدام کنید.

امیدواریم توضیحات مربوط به تورنت و مفاهیم مربوط به آن، سوال‌ها و کنجکاوی‌های شما را پاسخ داده باشد.